In 1 minuut uitgelegd: waarom de Nederlandse regering niet demissionair kan zijn

In juli besloot het gevallen kabinet dat de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november worden gehouden. Tijdens de wekelijkse persconferentie na de ministerraad zei Merel Ek dat 22 november ‘wel extreem traag’ is.

Kan het niet eerder? “Dat mag niet van de Kiesraad,” antwoordde Rutte. “Normaal gesproken nemen ze negen maanden voor het voorbereiden van verkiezingen en nu schijnt vier maanden snel te zijn.”

Vervolgens deelde Rutte een opmerkelijke anekdote. “In Engeland kwam ik Sunak tegen bij de NAVO-top en die kwam echt niet meer bij. Die heeft op de grond gelegen van het lachen toen ik zei dat ze pas in november waren.”

Regering van een EU-lidstaat kan niet demissionair zijn

Sunak zei volgens hem: ‘Als ik het parlement ontbind, moeten ze binnen 28 dagen zijn’. “Dat wordt nog leuk dan. Dan blijft u dus nog heel lang demissionair premier,” merkte Ek op.

“Nou, ik heb er grote lol in, dus ik blijf dit doen zolang ik daartoe als demissionair premier gehouden ben. Dat kan in principe overigens jaren duren. Ik waarschuw alvast,” grapte Rutte.

Financieel journalist Arno Wellens zegt in zijn podcast Current Ratio dat de regering van een EU-lidstaat niet demissionair kan zijn.

Dat betekent praktisch niks

De Nederlandse premier neemt namens Nederland zitting in de Europese Raad. “Je kunt alle verdragsteksten erop naslaan. Er staat nergens iets over demissionair. Er zit één vertegenwoordiger van Nederland in de Raad.”

Of iemand wel of niet demissionair is, dat betekent praktisch niks, benadrukt Wellens.

Meer smaken zijn er niet

“Recentelijk was er een NAVO-top en onze premier Rutte, demissionair of niet, sprak daar met zijn Britse collega, Rishi Sunak. En Sunak vraagt: maar gozer, jij was toch afgetreden? En Rutte vertelt: ja, maar in Nederland kun je dan nog jaren doorgaan. Sunak rolt over de grond van het lachen, zei Rutte letterlijk, want in Groot-Brittannië moet je na 28 dagen gewoon vertrekken. Dus aftreden is opstappen en in Nederland is dat niet zo,” vat Wellens samen.

“Dus demissionair is niks. Je bent premier, dan zet je in Brussel overal handtekeningen onder, of je bent het niet. En meer smaken zijn er niet.”