Aan het begin van de coronacrisis werd het middel remdesivir onder de naam Veklury getest op effectiviteit tegen COVID-19. Eén studie toonde een beperkt effect aan, diverse andere studies lieten geen positief effect zien.
Toen de Amerikaanse corona-adviseur Anthony Fauci meldde dat één onderzoek veelbelovend was, kreeg het middel een voorlopige handelsvergunning.
Nederland kocht vervolgens voor tientallen miljoenen euro’s Veklury in, zelfs nadat de WHO had afgeraden het medicijn te gebruiken. Bij het Lareb kwamen meldingen van ernstige bijwerkingen binnen. Denk daarbij aan lever- en nierfalen. Meer dan de helft van de patiënten stopte voortijdig met de behandeling vanwege een bijwerking of als gevolg van overlijden.
Opmerkelijke aaneenschakeling
Toen de Europese Commissie een nieuw miljardencontract sloot over de aankoop van Veklury, was fabrikant Gilead op de hoogte van de vernietigende resultaten van een onderzoek naar het medicijn, blijkt uit onderzoek van data-analist Cees van den Bos.
Saillant detail: in dezelfde periode werd het off-label voorschrijven van hydroxychloroquine bij corona verboden.
Nadat uit onderzoek in opdracht van de WHO was gebleken dat remdesivir weinig tot geen effect had op mortaliteit, het verergeren van de ziekte of de ligduur van patiënten in het ziekenhuis, voltrok zich een opmerkelijke aaneenschakeling van besluiten binnen het ministerie van VWS.
Tweede Kamer niet geïnformeerd
Op 20 oktober 2020, enkele dagen na publicatie van het onderzoek, tekende het RIVM in allerijl een contract met Gilead over de levering van Veklury.
“Het opmerkelijke is dat dit contract zes dagen na de publicatie van de vernietigende onderzoeksresultaten van de WHO-trial wordt ondertekend, en met terugwerkende kracht ingaat,” merkt Van den Bos op.
Ook opmerkelijk: uit een mailwisseling binnen het gezondheidsministerie blijkt dat de Tweede Kamer niet vooraf is geïnformeerd over de contractuele verplichtingen die zijn aangegaan inzake de aanschaf van remdesivir.
Inkoop ging door
Op 20 november 2020 publiceerde de WHO een persbericht waarin het gebruik van remdesivir voor coronapatiënten expliciet wordt afgeraden. Desondanks gaat de inkoop van het middel door. Ambtenaren stellen dat het aan de arts is om te bepalen hoe medicijnen worden gebruikt.
Ter herinnering: artsen die andere medicatie off-label voorschreven aan coronapatiënten werden vervolgd en beboet.
In de Wob-documenten wordt gesproken over een ‘politiek spel’.
Financiële strop
Kort na het negatieve advies werden opdrachtbrieven en financiering nog behandeld binnen het RIVM en de directeur van het gezondheidsministerie. Erg opmerkelijk, vindt Van den Bos.
Ziekenhuizen raakten het middel niet kwijt en wilden restanten terugsturen naar het RIVM. Zij ontvingen een restitutie van het RIVM, VWS kreeg de rekening. De omvang van de financiële strop voor de Nederlandse belastingbetaler is niet bekend.
Comments